فتق بیماری شکمی است و زمانی پیش میاید که لایه های درونی عضلات شکمی ضعیف شده باشند و منجر به پارگی یا کشیدگی بیش از حد در ناحیه جداره شکم یا دیافراگم شود.
فتق از تغییر محل ارگانهای بدن به حفره یا بافت مجاور ایجاد میشود. به طور مثال قلب و ریه در حفره قفسه سینه قرار گرفته اند و کبد و رودهها در ناحیه شکم. به دلیل اختلاف فشار بین حفره شکم و سینه، احشا شکمی میتوانند به داخل ناحیه سینه راه پیدا کنند که به این حالت فتق گفته میشود. ورود ارگانهای شکمی به داخل حفره سینه میتواند باعث گیر افتادگی ارگانهای شکمی باشد که بسیار خطرناک است.
فتق ممکن درائر فشار زیاد به قسمت های دیوار شکم ایجاد شود. افزایش سنّ جراحت و یا برش یا ضعف مادرزادی عضلات شکمی هم میتواند از دلیل بروز فتق باشد. سرفه مداوم، بلند کردن جسم سنگین و مشکلات اجابت مزاج میتوانند باعث ضعف عضلات شکمی و از دلیل فتق باشند.
معاینه ایستاده:در این روش پزشک از بیمار میخواهد که بایستد و سرفه کند یا زور بزند.در حالت ایستاده کیسه فتق قابل لمس است.این کیسههای کوچک در حالت سرفه یا زور زدن به دست پزشک ضربه میزنند و قابل تشخیصاند.
در فتق های دیافراگمی و درونی که علائم و نشانه های بیرونی ندارند، معاینه و تشخیص به وسیله گاستروسکپی-آندوسکوپی معده و سونوگرافی انجام میشود.
در روش سونوگرافی پزشک میتواند نوع و محل دقیق فتق را تشخیص بدهد.
همچنین رادیوگرافی و سی تی اسکن نیز پزشک را در چگونگی و محل دقیق فتق یاری میکند.
فتق بیمارییست که در حالت ایستاده میتواند تشدید شود و در حالت خوابیده مقداری درد آن کاهش یابد.ا ز این رو به هنگام دراز کشیده مقداری از فشار کم میشود و بیمار احساس میکند که درد کمتری دارد. در مورد برخی فتق ها به خصوص فتق های درونی که نمیتوان آنها را جأ انداخت ممکن است عارضه وخیمی ایجاد شود. فتقهای درونی میتوانند دچار اختناق شوند و بسیار دردناک باشند. این اختناق میتواند منجر به انسداد روده شده و در برخی موارد منجر به مرگ بیمار شود. از این رو میتوان به موقع از عوارض پر هزینه و دردناک این بیماری جلوگیری کرده و آن را جراحی و درمان نمود.
امروزه رایجترین روش درمانی فتق جراحی آن است. در گذشته روش های دیگری متداول بود که امروز دیگر رایج نیست. این جراحی بقدری آسان است که احتیاج به بستری شدن در بیمارستان نیز ندارد و با بی حسّی موضعی یا عمومی انجام میگیرد. مشاوره با پزشکان مرکز پزشکی مدیکوم میتواند شما را در درمان این بیماری کمک کند.
روش های جراحی با توجه به نوع و محل قرارگیری فتق، اندازه آن، سنّ و شرایط عمومی و سلامت بیمار متفاوت است.
روش جراحی به اندازه و نوع فتق بستگی دارد. در عمل جراحی لاپاراسکوپی با استفاده از ابزار لاپاروسکوپ، فتق با حداقل شکاف بر روی شکم قابل مشاهده و جراحی است. با این روش درد بد از عمل جراحی و میزان عفونت زخم را میتوان به اندازه چشم گیری کاهش داد و بیمار سریع تر میتواند توانی فیزیکی خود را باز یافته و بهبود یابد.
در عمل جراحی باز شکافی چند سانتی متری در ناحیه مبتلا به فتق ایجاد میشود. با این روش جراح به ضایعه دست پیدا کرده و فتق را به عقب میراند. زخم جراحی از طریق بخیه مستقیم بسته میشود.
بستن محل فتق با شبکه توری کوچک پلاستیکی که مش نامیده میشود. مش نه تنها روند بخیه را سریع تر میکند بلکه احتمال بازگشت فتق را نیز کاهش میدهد.